Het verhaal van Ans
“Ik heb borstkanker”, ik hoor mezelf de woorden hardop zeggen…. Het is eind 2019 en ik sta voor de spiegel in de badkamer. Vol ongeloof kijk ik naar m’n spiegelbeeld. Ik, borstkanker? Ik zeg het nog een paar keer, maar het wil nog niet echt landen. Ik voel me goed, zie er blakend uit, maar toch... (lees hieronder verder)
Bevolkingsonderzoek slaat voeten onder me vandaan
Eerst maar even voorstellen: Ans, 63 jaar, alleenstaand met 3 lieve kinderen en 3 lieve schoonkinderen. Ik werk als receptioniste in het ziekenhuis, geef rollator- en zitdansles in instellingen, doe aan stijldansen en ben vrijwilliger onder andere bij de Zonnebloem. Een goed gevuld en rijk leven, dat ik na mijn scheiding weer aardig op de rit dacht te hebben. Totdat eind 2019 de uitslag van het bevolkingsonderzoek borstkanker niet goed was. Dan slaat de grond onder je voeten vandaan en word je ineens geconfronteerd met heel veel onzekerheden, maar ook je sterfelijkheid.
Hoewel de overlevingskansen steeds beter zijn, kan je in het begin alleen maar denken: kanker, dan ga je dood! Maar gelukkig was er nog een behandeling mogelijk. Ik werd januari 2020 borstbesparend geopereerd, met aansluitend 15 bestralingen (3 weken lang van maandag tot en met vrijdag) en daarna 6 chemokuren steeds om de 3 weken. Gelukkig weet je van tevoren niet hoe zwaar het gaat worden en stap je vol goede moed het hele circus van behandelingen in.
In quarantaine
Maar net toen ik met de bestralingen in het Erasmus MC startte, brak de corona uit. Grote paniek alom, men wist toen nog maar heel weinig van het virus, behalve dat je er heel snel aan kon overlijden. Omdat m’n weerstand door de behandelingen heel laag was, moest ik thuis in quarantaine. Er mocht niemand bij me binnen komen, zelfs mijn 3 lieve schatten van kinderen niet. En hoewel ik voor m’n ziekte helemaal een blij ei was in m’n eentje, was dat nu verre het geval.
Nooit eerder heb ik me zo alleen gevoeld
Wat miste ik een troostende arm om me heen als ik bang was of hondsberoerd van de chemo, of toen ik voor het eerst met hele plukken haar in m’n handen voor de spiegel stond. Gewoon iemand die even een kopje thee voor me zette en me lekker onder een dekentje in kon stoppen. Nog nooit in m’n leven heb ik me zó alleen gevoeld als toen. Gelukkig kon ik nog wel bellen, appen en mailen en er hingen op een gegeven moment 250 kaarten in mijn huiskamer, echt fantastisch, dat doet je zó enorm goed. Er werd aan alle kanten met me meegeleefd, mijn huis was vaak een bloemenzee, maar wat had ik alles graag ingeruild voor wat fysieke aandacht in de vorm van knuffels en bemoedigende armen om me heen!
Toen ik dreigde er aan onderdoor te gaan, heb ik op advies van de medisch maatschappelijk werker van het ziekenhuis mijn kinderen en allerbeste vriendin toch toegelaten. Weliswaar met mondkapje en handschoenen aan, maar wat was het heerlijk om weer eens vastgehouden te worden en m’n lieverds in de ogen te kunnen kijken! Zo ben ik het hele traject zo goed en zo kwaad als het kon doorgekomen. Eind augustus had ik m’n laatste chemokuur, ik was zowel fysiek als geestelijk behoorlijk gesloopt, maar alles voor het goede doel: beter worden!
Maar waarom voelde ik me dan niet goed?
Langzaamaan herstelt mijn lijf zich weer, ik hoef niet meer steeds naar het ziekenhuis, mijn haar gaat weer groeien en ik begon weer met wandelen en fietsen. Kortom, het leek voor de buitenwereld allemaal goed te gaan, maar waarom voelde ik me dan niet goed? Waarom kon ik nog maar een fractie van wat ik voor mijn ziekte kon? Waarom was ik zo ontzettend moe en kon ik niet meer tegen prikkels? Waarom had ik problemen met m’n geheugen? Ik vroeg het me allemaal dagelijks af, maar handelde er niet naar.
Ik wilde zó ontzettend graag weer de oude Ans zijn, maar dat was ik niet meer… Intussen probeerde ik mijn leven weer op te pakken, maar ging daarbij zwaar over mijn grenzen. Gevolg: ik werd nóg meer vermoeid en gefrusteerd , omdat dingen me niet meer zo lukten als voorheen.
Op een dag realiseerde ik me dat ik m’n leven zonder hulp niet weer op de rit zou krijgen. Maar ook echt om die hulp vragen, dat zat niet in mijn ‘systeem’. Ik was toch juist altijd degene die anderen hielp en altijd voor iedereen klaar stond?
Ik had het idee dat ik gek aan het worden was, ik kón niet meer en uitgeput vertelde ik dat tijdens een controle aan m’n oncoloog. Van haar hoorde ik dat veel kankerpatiënten nog lang last houden van de late gevolgen van alle behandelingen. Pffff, dat was een opluchting, ik was dus niet de enige en ik was ook niet gek! Zij wees mij op de mogelijkheid van oncologische revalidatie bij Rijndam. Een best wel heel intensief traject van 12 weken. Ik besloot die kans met beide handen aan te grijpen. En ik kan achteraf uit de grond van m’n hart zeggen dat dit mijn redding is geweest!
Nooit gedacht dat ik ooit weer zou dansen!
Revalideren leek de oplossing
Helaas was er een behoorlijke wachtlijst. Door corona waren de groepssessies gehalveerd van 8 naar 4 personen en dan loopt de wachttijd hard op. Ik was dan ook blij verrast dat ik na een paar weken in februari 2021 al mocht starten bij de locatie IJsselland Ziekenhuis. Best spannend, want wat kon ik verwachten? Ik kreeg gelijk een heel schema: de komende 12 weken zou ik 2x per week onder begeleiding van een fysiotherapeut werken aan onder ander mijn conditie en kracht. Op andere dagdelen volgde ik groepssessies bij de ergotherapeut of de psyco-sociaal medewerker en ik had af en toe individuele gesprekken met een psycholoog.
Psycholoog Hanneke over de behandeling van Ans
Tijdens de behandeling van Ans hebben we als behandelteam gebruikgemaakt van Acceptence and commitment therapy (ACT). Daarin was het voor Ans belangrijk om haar gedachten over kanker en de dood niet aan te nemen als feiten, maar als gedachten. Hiernaar kun je luisteren of je kunt ze loslaten.
Als je de moed hebt om bang te zijn kun je de controle loslaten!
De vrouw achter de angst en zorgen was een geweldig mens die zichzelf weer in het licht heeft geplaatst.
Oh jee: groepssessies
Ik zag met name op tegen de groepssessies, maar wat was het fijn om met lotgenoten te praten en te horen dat je niet de enige bent die last heeft van de late gevolgen van de behandelingen. Vier vrouwen met borstkanker, die alle ups & downs met elkaar deelden. We hebben gelachen en gehuild met elkaar en zagen veel herkenning van onze klachten, wat voor jezelf leidt tot erkenning ervan.
We leerden te accepteren dat we niet meer dezelfde waren als voor onze ziekte, niet slechter, maar anders. We leerden omgaan met onze angsten en hoe we onze energie beter konden verdelen. Maar ook om beter onze grenzen aan te geven en die te bewaken, zowel in de privésfeer als in het werk. Geen 3 dingen tegelijk meer te doen, maar 1 ding met alle aandacht in het hier in en nu. Allemaal zaken die we diep van binnen wel wisten, maar ergens in het hele circus van behandelingen kwijt geraakt waren. Je zag ons met het verstrijken van de weken groeien. Onze lichamelijke conditie en kracht verbeterde, maar ook onze geestelijke gesteldheid. We trokken ons op aan de aangereikte handvatten èn aan elkaar.
Persoonlijk heb ik ook heel veel gehad aan de gesprekken met psychologe Hanneke Bol. Zij heeft mij doen inzien dat ik goed genoeg ben zoals ik ben en me geleerd weer van mezelf te houden. Mijn angst voor de dood heeft ze vertaald naar angst om het leven te verliezen en ze heeft me het verschil daartussen in laten zien. Maar het allermooiste en waarin ik mezelf echt verbaasd heb, is dat ik na dit traject iemand oprecht en met heel mijn hart heb kunnen vergeven. Ik sta hierdoor weer veel gelukkiger in het leven.
Nooit gedacht dat ik de angst voor de dood kon overwinnen
Ik ben alleen nog maar bang om het leven te verliezen 😊
Niet meer de oude en dat is oké
Ik ben inmiddels weer aan het werk, al heb ik nog steeds last van de vele prikkels daar. Ik hoop daar in de nabije toekomst een oplossing voor te vinden. Ook de vermoeidheid speelt me nog parten, maar door m’n grenzen beter te bewaken, kan ik ook daar beter mee omgaan. Ik maak weer mooie lange fietstochten, swing de dansvloer over bij het stijldansen en geef weer rollatordansles. Allemaal dingen die ik niet meer voor mogelijk gehouden had toen ik mijn laatste chemokuur afgerond had.
Met de 3 andere dames uit ons groepje heb ik nog steeds veel contact. We noemen ons gekscherend weleens de “borstgenoten” en hebben nog steeds veel steun aan elkaar. De revalidatie bij Rijndam heeft ons samengebracht en heeft ons een geweldige zet weer in de goede richting gegeven. Zonder Rijndam was ik niet gekomen waar ik nu sta en daar ben ik heel dankbaar voor!
Als ik nu in diezelfde spiegel in de badkamer kijk, zie ik een vrouw die blij is dat ze leeft, die het leven vol omarmt en zegt:
Ja, ik heb borstkanker gehad, het was heel zwaar, maar wat heeft het me ook veel gebracht.